Als je de volgende woordenlijst bekijkt, zal je snel de naam van de weblog begrijpen …
En wie geraakte er nog in de ‘boskens’?
Een woordenlijst die om aanvullingen vraagt …
Op 11-05-2013 herwerkte ik deze korte woordenlijst op basis van P. Kempeneers, Kerkom. Plaatsnamen en hun geschiedenis, Tienen, 2012.
TOPONYMIE – WOORDENLIJST
Kerkom omvat kadastraal drie delen:
Sectie A: Boskant
Sectie B: Bijvoorde
Sectie C: Malendries
Boskant
Gehucht in het noorden van Kerkom, genoemd naar de (vroegere) aanwezigheid van uitgestrekte bossen zoals het Velphovenbos.
Bijvoorde(n)
‘Voorde’ staat voor een doorwaadbare plaats. Paul Kempeneers constateert dat de naam van het gehucht in historische documenten bijna uitsluitend in het meervoud voorkomt. Bijvoorden zou dan ook betekenen ‘bij de (twee) voorden’, een gebied tussen twee doorwaadbare plaatsen op de Velp. De voornaamste voorde lag aan de huidige Kumtichsestraat, bij de molen. De andere lag meer stroomafwaarts.
Bosjes
Naam (de Boschkens) die aan het begin van de 17de eeuw gegeven werd aan stuk grond op de rechteroever van de Malendriesbeek achter het Hof ten Male omdat het bedekt was met struikgewas ten gevolge van een gebrek aan bewerking. De religieus-politiek-militaire onrust maakte het destijds voor het hof en zijn toenmalige eigenaar, het Leuvense Pauscollege, moeilijk.
Kortbeek
Naam die vroeger gegeven werd aan de Malendriesbeek. Deze beek ontspringt aan de Kalenberg (perceel C 35) aan de grens tussen Kerkom en Lubbeek, vloeit zuidoostwaarts en mondt in de Velp uit (tussen B 36 en B 37). Sommigen stellen dat Kortbeek van ‘korren’ (murmelen) komt, maar volgens Kempeneers staat Kortbeek in tegenstelling tot de Langebeek die naar Lubbeek vloeit.
Het Hof ten Male werd in de 16de-17de eeuw ook het Hof te Cor(t)beke genoemd.
Male
Een groot gebied in de omgeving van het Hof ten Male, aan de bovenloop van de Malendriesbeek. ‘Mael’ kan betekenen ‘vergaderplaats’ of ‘grensteken’ (synoniem voor mark), maar Kempeneers opteert hier voor ‘zak’, d.w.z. een laagte in het landschap.
Paus Collegie Huis
Andere benaming voor het Hof ten Male (of Hof te Cortbeke).
In deze weblog bekijkt Jan Ulens, alias Jan van Fetses, (°1944) de geschiedenis van het Hof te Cortbeke of het Hof ten Male in Kerkom, en die van de families Fets en Wera aldaar. De verhalen ervan, die stukjes van het lopende onderzoek beschrijven, waren oorspronkelijk vooral bedoeld voor familieleden. Als geïnteresseerden correcties of aanvullingen hebben, zijn die natuurlijk meer dan welkom.